Provocation to hostility, discrimination, and violence
CHP iktidara gelmesi durumunda, Avrupa Yerel Özerklik Şartı’ndaki çekinceleri kaldıracağını, NATO’yla ilişkileri normalleştireceğini, Tunceli’yi ‘Dersim’ yapacağını, ‘eşit yurttaşlık’ getireceğini, askerlik süresini kısaltıp koruculuk sistemini ortadan kaldıracağını vadetti CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu beklenen 24 Haziran seçim bildirgesini açıkladı. Ankara’da bir otelde açıklanan bildirgede, “Türkiye’nin 5 temel sorunu” olarak ekonomi, demokrasi, eğitim, toplumsal barış ve dış politika konularında vaadler sıralandı. 240 sayfalık seçim bildirgesinin belirli bir kısmını okuyan Kılıçdaroğlu, konuşmasına şu sözlerle başladı: “Bugün yaptığımız toplantı demokrasi tarihinin en önemli toplantılarından biri olacaktır. CHP’liler mücadele insanlarıdır... Adaleti savunmuşlardır, kavgayı değil barışı savunmuşlardır. CHP büyük dönüşümleri gerçekleştirenlerin partisidir. CHP ülkenin çıkarlarını sonuna kadar savunanların partisidir. Bugün hepimize tarihi bir görev düşüyor. Türkiye, huzur istiyor, Türkiye tek adam rejimi değil, demokrasi istiyor. Mafya devleti değil, haktan yana devlet istiyor. Bu seçimler tarihi seçimlerdir. O yüzden de bu tarihi bir toplantıdır.” Kılıçdaroğlu, toplantıda seçim bildirgesinden belli başlı başlıkları okudu. Basına dağıtılan seçim bildirgesinde kısaca şu vaatler sıralandı: YENİ ANAYASA YAZILACAK Tek adam rejimi bitecek, kuvvetler ayrılığı sağlanacak, TBMM güçlenecek. Gazeteciler serbest kalacak, medya özgür olacak, halk gerçek bilgiye ulaşacak. Yeni Anayasa yazılacak. EŞİT YURTTAŞLIK İLKESİ Kürt Sorununu eşit yurttaşlık ilkesi ve diyalog temelinde, salt güvenlikçi anlayışa teslim olmaksızın, cesaret ve kararlılıkla çözeceğiz. Okullarımızda, Kürtçe dersleriyle ilgili altyapı sorunlarını çözecek ve seçimlik dersleri çeşitlendireceğiz. Kürtçe’nin yanı sıra Türkiye’deki tüm kardeş dillerle ilgili araştırma enstitülerini yaygınlaştıracağız. Kapatılan tüm enstitüleri kadro tahsis ederek yeniden açacağız. ÖZERKLİK ŞARTI ÇEKİNCELERİ KALKACAK Yerel yönetimlerin özerkliklerini AB standartlarına kavuşturacağız. TBMM tarafından 8.5.1991 tarihinde kabul edilen Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nı uygulayacağız. Anadilin öğrenimi hakkından tüm yurttaşlarımızın yararlanabilmesi için gerekli yasal ve kurumsal altyapıyı kuracağız. Koruculuk sistemini kademeli olarak kaldıracak, korucular için yeni istihdam olanakları yaratacağız. TUNCELİ ‘DERSİM’ OLACAK Yer ve yörelerin özgün isimlerini iade edeceğiz Geçmişte yaşanan ve kamu vicdanında ağır yaralar açan hak ihlallerinin ve toplumsal travmaların tüm boyutlarıyla açığa çıkması için Meclis Araştırma Komisyonu kuracağız. Mağduriyetlerin giderilmesini ve zararların tazmin edilmesini sağlayacağız. Faili meçhul cinayet ve gözaltında kaybetme suçlarında zaman aşımını kaldıracağız. Bu suçların sorumlularının ortaya çıkarılmasını ve cezalandırılmasını sağlayacağız. DERSİM ARŞİVLERİ AÇILACAK Dersim Olayları ile ilgili tüm devlet arşivlerini bir araya toplayarak araştırmacılara açılmasını sağlayacağız. 21 Mart Nevroz Bayramı’nı, Kardeşlik ve Barış Günü olarak resmi tatil ilan edeceğiz NATO VE AB İLE İLİŞKİLER NORMALLEŞECEK Türkiye’nin Batılı müttefikleriyle ve içinde yer aldığı ya da yer almak için müzakereler sürdürdüğü NATO, AGİT, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği gibi örgüt ve kuruluşlarla ilişkileri de yeniden normalleşecektir. AB ile bozulan ilişkileri ve zayıflatılan üyelik perspektifini onaracağız. Tam üyelik hedefimizi sosyal demokratik ilkeler ışığında güçlü ve kararlı şekilde yeniden tesis edeceğiz. Kıbrıs Türk halkının meşru taleplerinin AB tarafından kabul edilmesi hedefinden vazgeçmeyeceğiz. ABD İLE YENİ ORTAKLIK ABD ile ilişkilerimizi karşılıklılık ve güven çerçevesinde yürüteceğiz. ABD ile stratejik ve askeri ilişkilerle sınırlı olmayan, başta ekonomik, bilimsel ve kültürel etkileşime açık yeni ortaklıklar tesis edeceğiz. Konjonktürel, bölgesel ve uluslararası gelişmelere göre değil, ortak değer ve çıkarlara göre kalıcı bir iş birliği yapacağız. Rusya Federasyonu’yla ekonomik ve ticari ilişkileri tek taraflı olmayan ve şahsi çıkarlara dayanmayan şekilde geliştireceğiz. Kırım’da Tatarların haklarının korunması konusunda ısrarlı olacağız. ULUSLARARASI KURULUŞLAR Türkiye’nin üye olduğu BM, AGİT, Avrupa Konseyi, NATO ve diğer bölgesel ve uluslararası kuruluşlarda ulusal ve bölgesel sorunları etkili bir şekilde dile getirirken, önceliklerimizi kararlılıkla savunacağız. NATO üyelerinin sorumluluklarının gereğini eksiksiz ve zamanında yapmalarını isteyecek ve ittifakın BM Güvenlik Konseyi ile uyum içinde hareket etmesini sağlayacağız. Bölge merkezli dış politika yaklaşımından yola çıkarak, kurucu üyelerinin İran, Irak, Suriye ve Türkiye olacağı “Ortadoğu Barış ve İş Birliği Teşkilatı”nı (OBİT) kuracağız. TSK OPERASYONLARI SONA ERDİLECEK TSK’nin Suriye’deki misyonunun gerekli diplomatik adımlarla desteklenerek, en kısa zamanda başarıyla sona erdirilmesini temin edeceğiz. Dost Suriye halkının esenliğini ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü sağlamaya dönük bütün uluslararası barış girişimlerini ve BM Suriye Özel Temsilcisi’nin çalışmalarını destekleyeceğiz. Irak’ı oluşturan tüm unsurlarla eşit ve iyi ilişkiler kuracağız. Komşumuz İran’la uzun bir geleneğe dayanan, iyi ilişkilerimizi sürdürecek ve çok yönlü olarak geliştireceğiz. Uzak Doğu’nun dinamik ekonomileri olan Çin, Japonya, Hindistan ve Endonezya ile ekonomik ve ticari ilişkileri geliştireceğiz 20 TEMMUZ’LA HESAPLAŞILACAK 20 Temmuz dâhil tüm darbelerin izlerini silecek, yürürlükte olan darbe yasalarını kaldıracağız. Çoğulculuğu ortadan kaldıran baskıcı ve tekçi iktidar anlayışının ürünü tüm uygulamaları sonlandıracağız. Kuvvetler ayrılığı ilkesini tavizsiz bir biçimde yaşama geçiren, evrensel insan haklarına saygılı, sosyal adalet ve eşit yurttaşlık ilkeleri üzerine inşaa edilmiş, yeni bir Anayasa hazırlanmasına öncülük edeceğiz Cumhurbaşkanlığı’nı tüm ulusu temsil edecek şekilde tarafsız ve partiler üstü bir konuma getireceğiz. Cumhurbaşkanı’nın yetkilerini sembolik düzeyde sınırlı tutacağız. MAĞDURİYET ÇÖZÜLECEK OHAL’i kaldıracak ve KHK düzenine son vereceğiz. KHK’ları Anayasal denetime açacağız. OHAL’den mağdur olan yurttaşların mağduriyetlerini evrensel hukuk ilkeleri ve demokratik değerler çerçevesinde gidereceğiz. OHAL ilanını takiben yasadışı ve keyfi biçimde uygulanan yurtdışı çıkış engellemelerine derhal son vereceğiz. Anayasal bir hak olan seyahat özgürlüğünü sağlayacağız. Bu süreçte yargı kararı olmaksızın işini kaybeden, ihraç edilen ve hakları ihlal edilen insanlarımızın haklarına kavuşmasını sağlayacağız. Yargı kararı olmaksızın kapatılan sivil toplum örgütleri ve basın organlarının durumlarının yargı tarafından incelenmesini ve karara bağlanmasını olanaklı kılacak yasal düzenlemeleri yapacağız. OHAL uygulamaları nedeniyle, hukuka aykırı bir şekilde mağdur edilen kişi ve kurumların idari ve yargısal başvurularda bulunmalarının önündeki engelleri kaldıracağız. 12 Eylül’ün ruhunu yansıtan yüzde 10 seçim barajını ve adil temsilin önündeki tüm engelleri kaldıracağız. EKONOMİK VAADLER Kişi başı geliri 15 bin dolara çıkaracağız. Enflasyonu ve işsizliği yüzde 5’in altına indireceğiz Cari açığı, milli gelirin yüzde 4’ünün altına düşüreceğiz Ocak 2019’da net asgari ücreti 2.200 TL yapacağız. Emeklilere Ramazan ve Kurban bayramlarında birer maaş ikramiye vereceğiz. Çiftçinin üretimde kullandığı mazottan ÖTV ve KDV’yi kaldıracağız. Böylece mazotun litresini çiftçiye 3 TL’den vereceğiz. Vergide adaleti sağlayacak, az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alacağız. Türkiye’yi tarımda ithalatçı olmaktan çıkarıp, ihracatçı haline getireceğiz. Şeker fabrikalarının özelleştirme ihalelerini iptal edeceğiz. Pancar Üreticileri Kooperatifleri ve işçi sendikalarını fabrikalara ortak ederek yönetime dahil edeceğiz. İşsizliği 5 yılda yüzde 5’in altına indireceğiz Devlet ve iktidar güdümlü sendikacılık anlayışına son vereceğiz. Sendikal alanı siyasal iktidarların müdahalelerinden arındıracağız. EĞİTİM POLİTİKASI Parasız ve nitelikli eğitim ilkesini herkes için hayata geçireceğiz. 9 yılı kesintisiz temel eğitim olmak üzere zorunlu eğitimi 13 yıla çıkaracağız. 24 Kasım Öğretmenler Günü’nde tüm öğretmenlere bir maaş ikramiye vereceğiz. Öğretmenlere 3600 ek gösterge hakkı tanıyacağız CEMEVLERİNE STATÜ İnanç ve ibadet özgürlüğünün en temel teminatı olan laiklik ilkesini, özgürlükçü bir anlayışla hayata geçireceğiz. Cemevlerinin ibadethane statüsü kazanmasını sağlayacağız. Azınlık okullarının yaşadığı mali sorunların aşılabilmesi için çözümler üreteceğiz. Cumhurbaşkanlığı Sarayı, uçak, helikopter ve makam araçları, şaşalı kamu kurum binaları vb. ile siyasetçilere ve kamu görevlilerine sağlanan tüm lüks yaşantıya son vereceğiz. ASKERLİK SÜRESİ KISALTILACAK Askerlik süresini kısaltacağız. Üniversite öğrencilerinin askerlik hizmetini yaz tatillerinde 3’er aylık dönemlerle tamamlamalarını sağlayacağız Passolig ve e-bilet uygulamalarını kaldıracağız. EŞİT YURTTAŞLIKTA BULUŞTULAR! CHP’nin dün açıklanan seçim beyannamesinde yer alan ‘eşit yurttaşlık’ maddesini daha önce AKP ve HDP tarafından açıklanan bildirgelerde de yer aldı. AKP’nin seçim bildirgesinde, “Eşit vatandaşlık” kavramına “Haklar ve Özgürlükler” adını taşıyan bölümün vaadler kısmında yer verildi: “Eşit vatandaşlık anlayışını benimsiyoruz. Bu anlayışla, devletin, bütün toplumsal kesimlerle hakkaniyet ölçüsünde, eşitlik temelinde ve demokratik bir ilişki geliştirmesini sağlayacak; toplumsal zenginliğimizin tüm unsurlarını çoğulcu bir yaklaşımla kucaklamaya devam edeceğiz. Topluma kimlik ve yaşam tarzı dayatılmasının karşısında olmaya devam edeceğiz.” HDP’nin adayı Selahattin Demirtaş’ın bildirgesinde de eşit yurttaşlıktan şöyle bahsedildi: “Farklı kimliklere, kültürlere, dillere, inançlara hem eşit yurttaşlık hukukuna hem de kendi kimlik ve özgünlüklerine uygun yaşam alanları anayasal güvence altına alınacak. Eşit yurttaşlık temelli bu Demokratik Anayasa yapım sürecini iki yıl içinde tamamlayacağız. Anayasa, merkeziyetçiliği değil, yerel demokrasi ve yerinden yönetimi temel alacak.”