Provocation to hostility, discrimination, and violence
Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz 2016'daki ihanet girişiminin ardından Ankara merkezli yürütülen soruşturmalar sonucu çok sayıda dava açıldı. Ankara'daki 52 darbe davasının yanı sıra örgüt üyeliği ve yöneticiliği suçlamasıyla görülen davaların önemli bir kısmı karara bağlandı. Darbe girişimini yöneten sözde yurtta sulh konseyi üyeleri ile hakim, savcı, gazeteci, futbolcu ve iş adamlarından oluşan örgüt mensuplarına ceza yağdı.
15 Temmuz darbe girişimi sırasında sokaklarda vatandaşların, kışlalarda ise vatansever askerlerin darbecilere karşı mücadelesi devam ederken saat 04.00'te Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, sözde """"yurtta sulh konseyi"""" üyeleri ile darbe teşebbüsüne katılan askerler hakkında gözaltı kararı verdi.
Soruşturma aşamasının ardından Ankara’da açılan 52 darbe davasının yanı sıra örgüt üyeliği yöneticiliği davalarının önemli bir kısmı karara bağlandı.
Bu dosyalarda darbe girişimini yöneten sözde yurtta sulh konseyi üyelerinin yanı sıra iş adamı, hakim, savcı, gazeteci ve iş adamlarından oluşan örgütün kritik isimleri hapis cezaları aldı.
Tepe yönetimine ağırlaştırılmış müebbet
15 Temmuz darbe girişiminden önce açılan 75 sanıklı """"FETÖ/PDY çatı davası""""nda, aralarında örgütün elebaşı Fetullah Gülen ile birlikte firari sivil imam Adil Öksüz ve FETÖ'nün tepe yöneticileri sanık olarak yer aldı.
Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen ve 8 Haziran 2018'de karara bağlanan davada, eski Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, eski milletvekili İlhan İşbilen, kapatılan Zaman gazetesi eski İmtiyaz Sahibi Alaeddin Kaya, örgüt elebaşı Fetullah Gülen'in halasının oğlu Kazim Avcı, """"Anayasa'yı ihlale teşebbüs"""" suçundan """"ağırlaştırılmış müebbet"""" hapse mahkum edildi.
Mahkeme, örgüt elebaşı Gülen'in avukatlarından Abdülkadir Aksoy, avukat Ali Çelik ve iş adamı Dilaver Azim'i ise """"silahlı terör örgütü üyesi olmak"""" suçundan 10 yıl 6'şar ay hapis cezasına çarptırdı.
Kararda, Gülen ve Öksüz ile birlikte FETÖ'nün 68 tepe yöneticisinin dosyaları ise firari oldukları gerekçesiyle tefrik edildi.
Çatı başlarına çöktü
Darbe girişimi sırasında Genelkurmay Başkanlığındaki eylemlere ilişkin aralarında sözde """"yurtta sulh konseyi"""" üyelerinin de bulunduğu 224 sanıklı Genelkurmay """"çatı"""" davası, 20 Haziran 2019'da karara bağlandı.
Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen davada, konsey üyesi olduğu belirtilen 20 sanık, """"yönetici"""" sıfatıyla yurt genelindeki bütün darbe eylemlerinden sorumlu tutuldu.
Buna göre, eski Hava Kuvvetleri Komutanı ve Yüksek Askeri Şura (YAŞ) üyesi Akın Öztürk, eski tümgeneraller Kubilay Selçuk, Mehmet Dişli, eski tuğgeneraller Hakan Evrim, Ali Osman Gürcan, Erhan Caha, Mehmet Partigöç, eski tuğamiraller Ömer Faruk Harmancık ve Sinan Sürer, eski albaylar Bilal Akyüz, Cemil Turhan, Fırat Alakuş, Ahmet Özçetin, Murat Koçyiğit, Mustafa Barış Avıalan, Orhan Yıkılkan ve Muhsin Kutsi Barış """"anayasayı ihlal"""" ve """"Cumhurbaşkanına suikast suçlarından birer, 139 kişiye yönelik """"kasten öldürmek"""" suçundan da 139'ar kez olmak üzere toplam 141'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Eski albay Osman Kılıç ise """"anayasayı ihlal"""" ve 139 kişiye yönelik """"kasten öldürmek"""" suçundan 140 kez aynı cezaya mahkum edildi.
Cumhurbaşkanına suikastın başındaki isim olan eski tuğgeneral Gökhan Şahin Sönmezateş ise 137 kez """"kasten öldürmek"""" suçundan 137 defa ağırlaştırılmış müebbetle cezalandırıldı. Sönmezateş daha önce Muğla'da yargılandığı davada 4 kez ağırlaştırılmış müebbete çarptırılmıştı.
Sanıklardan eski albay Muzaffer Düzenli """"anayasayı ihlal"""", """"Cumhurbaşkanına suikast"""" ve 60 kişiyi """"kasten öldürmek"""" suçundan 62 kez ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edildi.
Kararda, darbeci helikopter pilotlarını yönlendiren eski Kara Havacılık Komutanlı personelleri tuğgeneral Ünsal Coşkun, yarbaylar Mehmet Şahin ve Halil Gül """"anayasayı ihlal"""" suçundan birer, 28 kişiyi """"kasten öldürmeye teşebbüs"""" suçundan da 28'er kez olmak üzere toplam 29'ar kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Darbeci helikopter pilotlarına polis araçlarının vurulması emrini veren eski yarbay Özcan Karacan ise """"anayasayı ihlal"""", 28 kişiyi """"kasten öldürmeye teşebbüs"""" ve """"Cumhurbaşkanına suikast"""" suçlarından toplam 30 kez ağırlaştırılmış müebbete mahkum edildi.
Olay tarihinde Cumhurbaşkanı Başyaveri olan eski kurmay albay Ali Yazıcı, eski Genelkurmay Başkanı emir subayı Levent Türkkan ve Zırhlı Birlikler Okul ve Eğitim Tümen Komutanlığındaki darbe faaliyetlerinin başındaki isim olan eski tuğgeneral Ahmet Bican Kırker de ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırıldı.
Örgütün """"sözleşmeli subaylar imamı"""" olduğu belirtilen ve soruşturma aşamasındaki itiraf niteliğindeki beyanlarını mahkemede reddeden sivil imam Birol Kurubaş da ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edildi.
Terör estiren yarbaylar
Sözde yurtta sulh konseyi üyesi firari darbeci eski tuğgeneral Ali Kalyoncu, olay tarihinde 28. Mekanize Piyade Tugayı'nda kontrolü ele geçirdikten sonra Ankara'daki kritik kurumları zırhlı araçlarla işgal etmeleri için 3 yarbayı görevlendirdi.
Bu kapsamda eski yarbay Nuri Büyükyazıcı komutasındaki tanıklar Genelkurmay Başkanlığı Karargahı'nı işgale giderken, eski yarbay Ejder Yıldırım da emrindeki tanklarla Ankara İl Emniyet Müdürlüğüne saldırdı. Sanık eski yarbay Ertuğrul Terzi ise Jandarma Genel Komutanlığını işgal eden darbecilere desteğe gitti.
Bu şekilde Ankara'da terör estiren yarbaylar, aralarında polislerin de bulunduğu 16 kişinin şehit olmasına, 265 kişinin de yaralanmasına neden oldu.
İhanet girişiminden sonra farklı mahkemelerde yargılanan yarbaylardan Yıldırım 9 kez, Büyükyazıcı 6 kez, Terzi ise iki kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Diğer darbe davalarındaki sanıklar
Kara Harp Okulu'ndaki darbe girişimi davasında, olay tarihinde okul dekanı olan ve darbecilerin sözde atama listesinde """"Okul Komutanı"""" olarak adı geçen eski tuğgeneral Kerim Acar, ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edildi.
Darbe girişimi sırasında Beytepe Jandarma Okullar Komutanlığında yaşanan eylemlere ilişkin davada olay tarihinde okul komutanı olan eski tuğgeneral Sadık Köroğlu, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı darbe davasında ise eski tuğamiraller İrfan Arabacı ve Murat Şirzai ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırıldı.
Eski Sahil Güvenlik Komutanı olan tümamiral Hakan Üstem de müebbet hapse mahkum edildi.
Polatlı darbe davasında yargılanan ve darbeye karşı okunan selaları susturmak için yanına aldığı bir grup kursiyer uzman erbaşla Polatlı Askeriye Camisi ile Merkez Camisi'ne giden eski yarbay Abdülkerim Ceyhan da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Yargı yapılanması davaları
FETÖ'nün Ankara'daki avukat yapılanmasına ilişkin dava Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen dava, 29 Mart 2019'da karara çıktı.
Davanın sanıklarından ve örgütün """"yargı imamı"""" olduğu iddia edilen Mehmet Rasim Kuseyri """"silahlı terör örgütüne üye olmak"""" suçundan 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası aldı.
Ankara 16. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan eski savcı Osman Şanal ise 11 yıl 3 ay hapse mahkum edildi. Şanal, Erzincan'daki Ergenekon soruşturması kapsamında İlhan Cihaner'i makamında gözaltına aldıran isimdi.
FETÖ üyeliğinden yargılanan eski savcı Ferhat Sarıkaya da yine aynı mahkemede yargılandı ve """"silahlı terör örgütüne üyelik"""" suçundan 10 yıl hapisle cezalandırıldı.
Sarıkaya, Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde 9 Ekim 2005'te iki kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan Umut Kitabevi'nin bombalanması olayına ilişkin """"Şemdinli iddianamesi""""ni hazırlamıştı. """"Türk Silahlı Kuvvetlerine yapılan ilk tertip"""" kabul edilen iddianamede kapsamında, Emekli
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, """"Diyarbakır 7. Kolordu Komutanı olduğu dönemde suç işlemek amacıyla çete kurmak"""" ile suçlanmıştı.
FETÖ'den ceza alan diğer isimler
15 Temmuz'da darbe girişimi sırasında Özel Kuvvetler Komutanlığı karargahını işgale gelen ve astsubay Ömer Halisdemir tarafından öldürülen darbeci general Semih Terzi'nin eşi Nazire Terzi, Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılandı.
Olay günü eski tuğgeneral Terzi'nin Ankara'ya gelmesini sağlamaya çalıştığı belirtilen Nazire Terzi, """"darbeye yardım"""" suçundan 18 yıl hapisle cezalandırıldı.
Kapatılan Zaman gazetesinin muhabiri Ayşenur Parıldak, Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılandı. ByLock kullanıcısı olduğu belirlenen Parıldak, 21 Kasım 2017'de FETÖ üyeliği suçundan 7 yıl 6 ay hapse mahkum edildi.
KPSS'den ceza alanlar
2010 KPSS sorularının FETÖ tarafından üyelerine sızdırılmasına ilişkin KPSS davasında yargılanan FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in yeğeni Muhammet Sait Gülen, örgütün darbe girişiminde rol aldığı belirlenen firari sivil imamı Adil Öksüz'ün akrabası Sahure Öksüz ve gazeteci Mehmet Baransu'nun ağabeyi Yalçın Baransu hakkındaki karar 2 Mayıs 2019'da verildi.
Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi, """"FETÖ üyeliği"""" suçundan Gülen ve Öksüz'e 6 yıl 3'er ay, Baransu'yu ise 8 yıl 9 ay hapisle cezalandırdı.
İş adamına FETÖ'den ceza
FETÖ'nün Polatlı yapılanması davasında yargılanan isimlerden biri de Bak Piliç Entegre Tavukçuluk AŞ'nin sahiplerinden olan Mehmet Hanifi Bak'tı.
Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesi, Bak'a """"silahlı terör örgütüne üye olmak"""" suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası verirken, Bak'ın yüzde 85 oranında ortağı olduğu Bak Piliç Entegre Tavukçuluk AŞ'ye müsadere konulmasını kararlaştırdı ve hüküm kesinleşinceye kadar şirketin kayyum yönetiminde kalmasına karar verdi.
FETÖ'nün 15 Temmuz 2016'da gerçekleştirdiği hain darbe girişimine katılan askerlerle terör örgütünün iş dünyası, üniversite, futbol ve medya yapılanmalarında yer alan bazı sanıkların dosyaları karara bağlandı.
İstanbul'da darbe girişimine ilişkin açılan 41 ana davadan 38'inde karar çıkarken, 3 dava ile ana dosyalardan tefrik edilen bazı davaların görülmesine ise halen devam ediliyor.
Bu kapsamda, İstanbul'daki ana darbe davası, Çengelköy bölgesinde yaşanan olaylar, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü davası, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin işgali başta olmak üzere darbe girişimine ilişkin İstanbul'da açılan davalarda mahkeme karşısına çıkan sanıkların çoğuna """"anayasayı ihlal"""" başta olmak üzere en ağır cezalar verildi.
İstanbul'daki darbenin organizatörlerine ceza yağdı
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yürütülen """"İstanbul'daki ana darbe davası"""", 17 Nisan 2018'de karara bağlandı.
Mahkeme, tutuklu 14 sanıktan eski tümgeneral Fethi Alpay, eski tuğgeneraller Eyyüp Gürler ile Özkan Aydoğdu, eski kurmay albaylar Ahmet Gümüş, Mehmet Kapan, Müslüm Kaya, Nebi Gazneli, Ömer Faruk Özköse ile Kurmay Albay Sadık Cebeci, eski kurmay yarbaylar Şakir Çınar ile Fatih Karakaya ve eski kurmay Binbaşı Murat Yanık'ın """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Tutuklu sanıklardan eski Tuğgeneral Yüksel Durak hakkında """"görevi kötüye kullanma"""" suçundan 10 ay hapis cezası veren mahkeme heyeti, sanık Durak'ı ayrıca """"silahlı terör örgütünün hiyerarşik yapısına dahil olmamakla birlikte silahlı terör örgütü adına suç işlemek"""" suçundan da 5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezasına çarptırdı.
Mahkeme heyeti, sanıklar Muzaffer Düzenli, Eyyüp Gürler, Fethi Alpay, Murat Yanık ve Özkan Aydoğdu'ya, Erol Olçok ile oğlu Abdullah Tayyip Olçok'un da aralarında bulunduğu 87 kişinin ölümünden sorumlu oldukları gerekçesiyle """"nitelikli kasten öldürmeye azmettirme"""" suçundan da 87'şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi.
Ayrıca, sanıklar Müslüm Kaya ve Nebi Gazneli hakkında, """"bir suçun işlenmesini kolaylaştırmak amacıyla kasten öldürme"""" suçundan 3'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Sanıklar Mehmet Kapan ve Fatih Karakaya'yı 43 kişiye yönelik """"bir suçun işlenmesini kolaylaştırmak amacıyla kasten öldürme"""", """"bir suçun işlenmesini kolaylaştırmak amacıyla ve çocuğu kasten öldürme"""" suçlarını işledikleri gerekçesiyle 43'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptıran mahkeme heyeti, sanık Sadık Cebeci'yi de İlhan Varank'ın da arasında bulunduğu 14 kişiye yönelik """"kasten öldürme"""" suçunu işlediği gerekçesiyle 14 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırdı.
Çengelköy'deki olaylara ilişkin dava
Darbe girişimi sırasında, kapatılan Kuleli Askeri Lisesi, Vaniköy, Beykoz'da yaşananlar ve Çengelköy Polis Merkezi'nin işgaliyle burada çıkan olaylarda 8 kişinin şehit edilmesine ilişkin 14'ü eski polis, 114 sanığın yargılandığı davada İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi, 10 Aralık 2018'de kararını açıkladı.
Sanıklardan 26'sına ağırlaştırılmış müebbet, 8 sanığa da müebbet hapis cezası veren mahkeme, 14'ü eski polis 16 sanığın ise """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım"""" suçundan 12,5 yıl hapisle cezalandırılmasına hükmetti.
Mahkeme heyeti, iradeleri komutanları tarafından fesada uğratıldığı gerekçesiyle 57’si er 7’si askeri öğrenci olan 64 sanığa ceza verilmesine yer olmadığına karar verdi.
Eski albaylar Muammer Aygar ve Mürsel Çıkrıkçı'yı, toplam 9 kez ağırlaştırılmış müebbet ve bin sekiz yüz beşer yıl hapis cezasına çarptıran mahkeme, maktul Murat Akdemir’i kasten öldürme suçundan 14 sanığın ağırlaştırılmış müebbet hapsine, bir sanığa müebbet hapis cezası veren mahkeme, maktuller Mustafa Cambaz ve Kader Sivri’yi kasten öldürmekten 7 sanığa ikişer kez ağırlaştırılmış müebbet, 3 sanığa da ikişer kez müebbet hapis cezası verdi.
Mahkeme, maktuller Gökhan Esen, Halil Kantarcı, Burak Cantürk ve Osman Yılmaz’ı kasten öldürmekten 6 sanığı dörder kez ağırlaştırılmış müebbet, 4 sanığı da dörder kez müebbet hapis cezasına çarptırdı.
15 Temmuz Şehitler Köprüsü davası 9 ayda tamamlandı
Darbe girişimi sırasında 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nde 34 kişinin şehit edilmesine ilişkin İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, 143 sanığın yargılanması 9 ay sürdü.
Mahkeme heyeti, 12 Temmuz 2018'de açıkladığı kararda 72 sanığı """"Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis, 22 sanığı """"Anayasal düzeni ortadan kaydırmaya teşebbüse yardım"""" suçundan 17 yıl yedişer ay, 5 sanığı da aynı suçtan 15'er yıl hapis cezasına çarptırdı.
Davanın en rütbeli sanıkları eski Yarbay Turgay Ödemiş ve eski Binbaşı Ahmet Taştan'a """"anayasayı ihlal"""" ve """"kasten öldürme"""" suçlarından toplam 35’şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası veren mahkeme heyeti, ayrıca çeşitli suçlardan Ahmet Taştan'ın 3 bin 343 yıl, Turgay Ödemiş'in ise 3 bin 323 yıl hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Mahkeme, 34 vatandaşın şehit edilmesine ilişkin, birçok sanığa da """"kasten öldürme"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına hükmetti. Mahkeme, biri asteğmen, 43'ü er 44 sanığın da tüm suçlardan beraatine karar verdi.
İBB'nin işgali davası
15 Temmuz darbe girişimi sırasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) işgali ve burada çıkan olaylarda Prof. Dr. İlhan Varank'ın da aralarında bulunduğu 14 kişi şehit oldu.
İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, 25 Mayıs 2018'de 52 sanıkla ilgili kararını İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ndeki büyük salonda yaptığı duruşmada açıkladı.
Mahkeme heyeti, eski albay Zeki Demir, eski İBB Sivil Savunma Sekreteri Mehmet Tunç ve eski AFAD İstanbul İl Müdürü Gökay Atilla Bostan'ın da aralarında bulunduğu 10 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 31 sanığın ise müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Mahkeme, 8 rütbeli sanığı çıkan olaylarda 14 kişinin şehit edilmesine neden oldukları gerekçesiyle """"kasten öldürme"""" suçundan 14'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum etti. Bu sanıkları ayrıca 182 kişiye yönelik """"kasten öldürmeye teşebbüs"""" suçunu işledikleri gerekçesiyle de 2 bin 912'şer yıl hapisle cezalandırdı.
Heyet, 31 eri ise 14 kişinin şehit olmasına neden oldukları gerekçesiyle """"kasten öldürme"""" suçundan 14'er kez müebbet hapse mahkum etti. Bu 31 er ayrıca 182 kişiye yönelik """"kasten öldürmeye teşebbüs"""" suçundan da 2 bin 426'şar yıl hapis cezasına çarptırdı. 11 er ise tüm suçlardan beraat etti.
Askeri tanktan çıkan emniyet müdürü
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişiminde İstanbul Emniyet Müdürlüğünün işgal teşebbüsü ile Esenler Birlik Köprüsü'ndeki olaylarda 5 kişinin şehit edilmesine ilişkin, aralarında tankın içinden çıkan eski Emniyet Müdürü Mithat Aynacı'nın da bulunduğu 67 sanığın yargılandığı davada kararını 21 Mayıs 2018'de açıkladı.
Mahkeme heyeti, eski emniyet müdürü Mithat Aynacı, yarbay Osman Akkaya, yarbay Fatih Sönmez'in de aralarında bulunduğu 10 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 1 sanığın ise müebbet hapisle cezalandırılmasına hükmetti.
Dava kapsamında """"kasten öldürme"""" suçundan eski yarbay Fatih Sönmez'e 5 kez ağırlaştırılmış müebbet, 4 sanığa ise aynı suçtan ayrı ayrı 4'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi kararlaştırıldı.
15 Temmuz darbe girişimi sırasında İstanbul Valiliği'ni işgal etmek isteyen 12'si tutuklu 14'ü rütbeli 90 askerin yargılandığı davada İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi kararını 31 Mayıs 2018'de açıkladı. Mahkeme heyeti, 8 sanığın """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına hükmetti.
Selimiye Kışlası'ndaki darbe faaliyetleri ve Üsküdar Çevik Kuvvet'in işgal girişimine ilişkin 128 sanık hakkında dava açıldı. Davada dönemin 1. Ordu Komutanı olan Orgeneral Ümit Dündar ve Üsküdar'da art arda geçen 2 tankın önüne yatarak onları durdurmaya çalışan Sabri Ünal'ın da aralarında bulunduğu 28 kişi müşteki olarak yer aldı.
İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi, 4 Nisan 2018'de açıkladığı kararında, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 13 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 37 sanığın ise müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Dündar'ı konutundan almaya giden 3 yüzbaşıya """"konut dokunulmazlığını ihlal"""" suçundan 6 yıl 18 ay hapis cezasına çarptırılması kararlaştırılırken, Üsküdar'da art arda geçen 2 tankın önüne yatarak onları durdurmaya çalışan Sabri Ünal'ı öldürmeye teşebbüs ettikleri gerekçesiyle 4 sanığa 10 yıl 10 ay ile 14 yıl arasında değişen hapis cezaları verildi.
15 Temmuz'da Albay Ertürk'ün şehit edilmesine ilişkin dava
15 Temmuz darbe girişiminde """"Avrupa Yakası'ndaki hedeflerin işgal edilmesinde en kilit rolu? oynayacak şekilde konumlandırılan"""" 66. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı'nda darbecilerle çatışan Piyade Kurmay Albay Sait Ertürk'ün de aralarında bulunduğu 4 kişinin şehit olmasına ilişkin 55'i tutuklu, 4'ü firari 118 rütbeli sanığın yargılaması İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yapıldı.
Mahkeme heyeti, yargılama sonunda 18 sanığı ağırlaştırılmış müebbet, 35 sanığı ise müebbet hapis cezasına çarptırdı.
Heyet, şehit albay Sait Ertürk ve şehit polis memuru Serdar Gökbayrak'ı öldürdüğü gerekçesiyle 12 sanığa ise """"kasten öldürme"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. Şehit Servet Asmaz'ın öldürülmesinden sorumlu tutulan 5 sanık ve şehit Mehmet Güder'in öldürülmesinden sorumlu tutulan 1 sanık da ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırıldı.
TRT Harbiye binası ve Taksim Meydanı işgal davası
Darbe girişiminde TRT'nin Harbiye'deki binasının işgal edilmesi ve sonrasında çıkan olaylarda 3 kişinin şehit olması, 50 kişinin yaralanması ile Taksim Meydanı'nın kontrol altına alınmaya çalışılması sırasında 39 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan olaylara ilişkin 31'i tutuklu 123 sanığın yargılandığı dava, 4 Mayıs 2018'de karara bağlandı.
İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 16 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 15 sanığın ise müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Mahkeme heyeti, TRT'nin Harbiye'deki binasının işgali sırasında 3 kişinin şehit olmasına neden oldukları gerekçesiyle 5 sanığın ayrıca """"kasten
öldürme"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbetle, 15 sanığın da müebbet hapisle cezalandırılmasına hükmetti.
15 Temmuz darbe girişimi sırasında Harp Akademileri Komutanlığı'ndaki faaliyetleri ile dönemin Akademi Komutanı Korgeneral Tahir Bekiroğlu'nun kaçırılarak cezaevine konulmasına ilişkin, biri firari 126 sanığın yargılandığı davada İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi 17 Ağustos 2018'de kararını açıkladı.
Mahkeme heyeti """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 35 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 67 sanığın da müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan sanıklar arasında dönemin Kara Harp Akademisi Komutanı eski Tümgeneral Selim Mert ile diğer eski tümgeneraller Hasan Nevzat Taşdeler, Recep Yüksel ve darbecileri helikopterle taşıyan eski pilot üsteğmen Kerime Yıldırım da yer aldı.
15 Temmuz'da FSM Köprüsü'nün kapatılması davası
FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişiminde, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün (FSM) kapatılması sırasında çıkan olaylarda 3 kişinin şehit edilmesi, 49 kişinin de yaralanmasına ilişkin 15 tutuklu sanığın yargılandığı dava, İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 4 Nisan 2018'de karara bağlandı.
Mahkeme heyeti, darbe girişimine katılarak eylemlerde bulundukları iddiasıyla 13 sanığa ağırlaştırılmış müebbet, 2 sanığa da müebbet hapis cezası verdi.
Eski yarbay Adnan Uygun'a """"kasten öldürme"""" suçundan da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilirken, """"kasten öldürmeye teşebbüs"""" ve 2 kişiyi """"kasten yaralama"""" suçlarından 810 yıl 6 ay hapis cezası verilmesine hükmedildi.
AK Parti'yi işgal girişimi davası
15 Temmuz'daki darbe girişimi sırasında, AK Parti İstanbul İl Başkanlığı'nın işgal girişimine ilişkin 15 tutuklu sanık İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandı. Mahkeme heyeti, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 4 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 11 sanığın da müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminde Acıbadem'deki Türk Telekom binası işgal edilmeye çalışırken çıkan olaylarda, Acıbadem Mahallesi Muhtarı Mete Sertbaş dahil 6 kişinin şehit edilmesine ilişkin tutuklu 41 sanık İstanbul 27.
Ağır Mahkemesi'nde yargılandı.
Mahkeme heyeti, 20 Nisan 2018'de açıkladığı kararda, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 7 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 33 sanığın da müebbet hapis cezasına çarptırılmasına hükmetti.
Ayrıca, 6 kişinin şehit edilmesine ilişkin 6 sanık, """"kasten öldürme"""" suçundan ayrı ayrı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası çarptırıldı.
Jandarmanın İstanbul'daki darbe faaliyetlerine ilişkin dava
15 Temmuz darbe girişimine ilişkin eski İstanbul İl Jandarma Komutanı Kurmay Albay Gürcan Sercan'ın da aralarında bulunduğu 39 jandarma personelinin yargılandığı davada karar, 18 Nisan 2019'da açıklandı.
İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan 11 sanığın müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme heyeti, """"anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım etmek"""" suçundan 19 sanığa, 12 yıl 6 aydan 15 yıl 10 aya kadar değişen oranlarda hapis cezası verdi.
15 Temmuz darbe girişimi sırasında Tuzla Orhanlı gişeler ve Sultanbeyli mevkisinde biri polis 6 kişinin şehit edilmesi, 42 kişinin yaralanmasına ilişkin 4 subay, 178 Hava Harp Okulu öğrencisi ve 5 er olmak üzere 184'ü tutuklu 187 asker """"sanık"""" hakkında dava açıldı.
Mahkemece, yargılama konusunun iki ayrı olay olduğu, birbirleriyle bağlantısının bulunmadığı, """"Orhanlı gişeleri"""" ve """"Sultanbeyli'deki olaylar"""" olarak bilindiği kanaatine vararak, yargılamanın etkin ve hızlı yürütülmesi, müşteki ve tanıklarla delillerin bir bütün olarak ayrı dosya içerisinde değerlendirilmesi için ayırma kararı verdi.
İddianamedeki 3'ü rütbeli, 3'ü er, 116'sı öğrenci, 122 sanık """"Sultanbeyli'deki olaylar"""", 65 sanık da Orhanlı gişeleri davasında yargılandı.
İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi, Orhanlı Gişeleri'ndeki olaylara ilişkin 6 sanığın ağırlaştırılmış müebbet, 57 sanığın ise müebbet hapisle cezalandırılmasına hükmetti. Heyet ayrıca """"kasten öldürme"""" suçundan 3 sanığın beşer kez, 1 sanığın dörder kez ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Sultanbeyli'de yaşanan olaylara ilişkin de 3 rütbeli sanık ağırlaştırılmış müebbet, 116 öğrenci müebbet hapis cezasıyla cezalandırıldı.
İstanbul'daki darbe girişimine ilişkin açılan diğer davalarda da mahkemeler sanıklara ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası başta olmak üzere çeşitli cezaları verdi.
FETÖ'nün medya yapılanması davası
FETÖ'nün medya yapılanmasına ilişkin “örgüt üyeliği” ve “darbeye teşebbüs” suçlarından haklarında dava açılan, 19'u tutuklu 29 sanığın yargılandığı davada mahkeme, aralarında Büşra Erdal ve Gökçe Fırat Çulhaoğlu'nun da bulunduğu 23 sanığı, “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 6 yıl 3 aydan 7 yıl 6 ay arasında değişen oranlarda hapis cezasına çarptırdı.
Heyet, sanık Atilla Taş'ın, “Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün, aynı suçtan sanık Murat Aksoy'un da 2 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırılmasına, sanıklar Said Sefa, Bülent Ceyhan ve Emre Soncan'ın dosyasının ayrılmasına hükmetti.
Gazeteci Nazlı Ilıcak, """"devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin gizli bilgileri açıklama"""" suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, FETÖ'nün medya yapılanmasının """"darbe çağrışımı"""" davasında, Ahmet Altan, Mehmet Altan, Nazlı Ilıcak, Fevzi Yazıcı, Yakup Şimşek ve Şükrü Tuğrul Özşengül’e yerel mahkemece """"anayasayı ihlal"""" suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarının onanmasına karar verdi.
Gazeteci Nazlı Ilıcak, """"devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin gizli bilgileri açıklama"""" suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.
FETÖ'nün """"futbol yapılanması""""na yönelik eski futbolcular İsmail Demiriz ve Uğur Tütüneker ile firari sanık Arif Erdem'in """"terör örgütü üyeliği"""" suçundan 7,5 yıldan onbeşer yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanması İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesince yapıldı. Yargılama sonucunda Demiriz'e 6 yıl 3 ay hapis cezası verilirken, Uğur Tütüneker beraat etti. Firari sanık Erdem'in ise dosyasının ayrılmasına karar verildi.
Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) yönelik soruşturma kapsamında hakkında dava açılan """"Uyanış"""" filminin yönetmeni Ali Avcı, """"Silahlı Terör
Örgütü Üyesi Olmak"""" suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Görevde bulunduğu sırada yazdığı bir gerekçeli kararda FETÖ elebaşı Fetullah Gülen için """"mehdi"""" ifadesini kullanan eski hakim tutuklu sanık İlhan Karagöz, """"Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edildi.
“Balyoz Planı” davası eski savcılarından Hüseyin Kaplan, yargılandığı davada, “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım” suçundan 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
FETÖ'nün İstanbul Üniversitesi yapılanması davasında yargılanan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun eski başdanışmanlarından Fatih Gürsul'a, """"silahlı terör örgütüne üye olmak"""" suçundan 10 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
Mülkiye yapılanması davası
İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, FETÖ'nün """"mülkiye"""" yapılanması davasında , """"örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme"""" suçundan eski İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu'nun 3 yıl 1 ay 15 gün, eski İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın'ın da 2 yıl 1 ay hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
Eski Bağcılar Kaymakamı Erdal Çakır, eski Artvin ve Hakkari Valisi Necmettin Kalkan, eski Muğla Valisi Fatih Şahin, eski Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı Mürteza Balcı ve eski Rize ve Çorum Valisi Nurullah Çakır, eski Şanlıurfa Valisi Yusuf Yavaşcan'a da çeşitli hapis cezaları verildi.
Mahkeme, diğer sanıklar eski Kadıköy Kaymakamı Birol Kurubal, eski Sancaktepe Kaymakamı Feyzullah Özcan, eski Mülkiye Başmüfettişi Gürkan Polat, eski İstanbul Vali Yardımcısı Haluk Nadir, eski Pendik Kaymakamı Osman Tunç ve eski Mülkiye Başmüfettişi Yılmaz Kurt’un tüm suçlardan beraatlerine hükmetti.
Darbe girişiminin ardından yurt genelinde cumhuriyet başsavcılıklarınca başlatılan soruşturmalar kararlılıkla devam ederken, kalkışmada etkin rol oynayan kritik isimlere cezaları verildi.
Bu kapsamda, darbe teşebbüsü sırasında Muğla'nın Marmaris ilçesinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konakladığı otele saldırı düzenleyen ve polis memuru Nedip Cengiz Eker ve Cumhurbaşkanlığı koruma polisi Mehmet Çetin'i şehit eden ekipte yer alan 37 kişinin yargılandığı davada, Özel Kuvvetler, Sualtı Taarruz (SAT) ve Muharebe Arama Kurtarma (MAK) ekiplerinden oluşan suikast timine ceza yağdı.
Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesinde 20 Şubat 2017'de başlayan ve 4 Ekim 2017'de karara bağlanan davada, bir numaralı sanık FETÖ elebaşı Fetullah Gülen, firari eski yüzbaşı Burkay Karatepe ve 13 ay sonra yakalanan eski yarbay Özcan Karacan ile Çiğli 2. Ana Jet Üssü Komutanı eski albay Ramazan Elmas'ın dosyası ayrıldı.
""""Menfez paşası'na da """"Hero"""" tişörtlüye de ömür boyu hapis
Sözde """"yurtta sulh konseyi""""nde yer alan, suikast girişimini planlayıp saldırıyı yöneten davanın iki numaralı sanığı eski tuğgeneral Gökhan Şahin Sönmezateş ile yerdeki suikast timini yöneten Özel Kuvvetler ekibinin başındaki eski binbaşı Şükrü Seymen, MAK ekibinin başındaki eski binbaşı Taner Berber ve FETÖ'nün """"Çiğli üs imamı"""" olarak anılan eski başçavuş Zekeriya Kuzu'ya 4'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.
""""Anayasayı ihlal"""", """"Cumhurbaşkanına suikast"""" ve iki kez """"yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kasten öldürme"""" suçunu işlediği gerekçesiyle 4 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan """"menfez paşası"""" lakaplı Zekeriya Kuzu, ayrıca """"Cumhurbaşkanına hakaret"""", """"nitelikli kasten yaralama"""", """"nitelikli konut dokunulmazlığını i?hlal"""", """"nitelikli kişiyi hürriyetinden yoksun kılma"""" ve 3 ayrı """"nitelikli yağma""""dan da toplam 82,5 yıl hapisle cezalandırıldı.
Kuzu ile menfezde yakalanan ve davada """"Hero"""" yazılı tişörtle duruşmaya gelince salondan atılan eski MAK üyesi Gökhan Güçlü'ye de """"Anayasayı ihlal"""", """"Cumhurbaşkanına suikast"""" ve iki kez """"yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kasten öldürme"""" suçunu işlediği gerekçesiyle 4 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Güçlü ayrıca """"nitelikli kasten yaralama""""dan 6 yıl, """"nitelikli konut dokunulmazlığını i?hlal""""den 18 ay, """"nitelikli kişiyi hürriyetinden yoksun kılma""""dan 18 yıl hapse mahkum edildi.
Suikast girişimini planlayan ve timi yöneten eski tuğgeneral Gökhan Şahin Sönmezateş, """"Anayasayı ihlal"""", """"Cumhurbaşkanına suikast"""" ve iki kez """"yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kasten öldürme"""" suçunu işlediği gerekçesiyle 4 kez ağırlaştırılmış müebbet, """"nitelikli kasten yaralama"""" suçundan 6 yıl, """"nitelikli kişiyi hürriyetinden yoksun kılma"""" suçundan 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Yerdeki suikast timini yöneten eski binbaşı Şükrü Seymen'e ise """"Anayasayı ihlal"""", """"Cumhurbaşkanına suikast"""" ve iki kez """"yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kasten öldürme"""" suçunu işlediği gerekçesiyle 4 kez ağırlaştırılmış müebbet, """"Cumhurbaşkanına hakaret""""ten 3 yıl, """"nitelikli kasten yaralama""""dan 6 yıl, """"nitelikli konut dokunulmazlığını i?hlal""""den 18 ay, """"nitelikli kişiyi hürriyetinden yoksun kılma""""dan 18 yıl hapis cezası verildi.
Mahkeme, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başyaveri eski Albay Ali Yazıcı'ya da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesine hükmetti. Yazıcı'nın cezası, eyleminin suça yardım etme boyutunda kaldığı gerekçesiyle 18 yıla indirildi. Karar aşamasından sonra dava dosyası İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gönderildi.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin, aralarında suikast girişimini planlayan ve timi yöneten Sönmezateş, Seymen, Berber, Kuzu ve Yazıcı'nın da bulunduğu 37 sanık hakkında verdiği kararları onadı.
Yerel mahkemenin """"Cumhurbaşkanına suikast"""" suçundan beraat kararı verdiği sanıklar eski pilot Haydar Murat Özden ile eski astsubay Aydın Özsıcak, Gösterit ve Ahmet Koçan'ı bu suçtan ayrı ayrı müebbet hapis cezasına çarptıran heyet, eski albay Cenkbahadır Avcı'ya ise """"Cumhurbaşkanına suikasta yardım etmek"""" suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezası verdi.
Daire, eski başyaver Ali Yazıcı'ya """"suça yardım""""dan verilen 18 yıl hapis cezasını az bularak bozdu. Yazıcı'nın asli fail olarak cezalandırılması gerektiğine karar verildi.
Yargıtayın bozma kararının ardından eski başyaver Ali Yazıcı'nın da aralarında bulunduğu 3 sanığın yeniden yargılanmasına başlandı.
Dönemin 2. Ordu Komutanı Adem Huduti de ceza aldı
Malatya'da darbe girişimine ilişkin davada 14 sanık ağırlaştırılmış müebbet, iki sanık ise müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Sanıklardan dönemin 2. Ordu Komutanı Orgeneral Adem Huduti'ye """"FETÖ/PDY üyesi olmamasına rağmen"""", """"Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs"""" suçuna yardım etmekten 15 yıl hapis cezası verildi.
Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi, dönemin 7. Ana Jet Üs Komutanı tuğge